Πέμπτη ημέρα και ο καπνός από τη φωτιά στη παράνομη χωματερή των λατομείων Μαρκοπούλου, φαίνεται από μακριά. Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι η εναπόθεση σκουπιδιών και η λατομική δραστηριότητα, συνεχιζόταν κυρίως τη νύχτα.
Δηλώσεις έγιναν από αρμοδίως εμπλεκόμενους κρατικούς και τοπικούς φορείς, χωρίς ωστόσο να αναλαμβάνει κάποιος την ευθύνη, ενώ οι λατόμοι τα τελευταία χρόνια, κερδοσκοπούν ανεξέλεγκτα, δεχόμενοι απορρίμματα και μπάζα στο χώρο του λατομείου.
Σε επίσκεψη μας στο Μαρκόπουλο, επισκεφθήκαμε τα γραφεία της μη κυβερνητικής οργάνωσης «κράτα με», η οποία έχει ζητήσει να ληφθούν ασφαλιστικά μέτρα με τη μορφή ρύθμισης της υφιστάμενης κατάστασης για λατομικές δραστηριότητες καθώς και γα τη κίνηση φορτηγών, απόρριψης μπαζών και σκουπιδιών.
Η κα Αρβανίτη-Πρεβεζάνου Ευγενία, πρόεδρος της μ.κ.ο. «κράτα με», απάντησε στις ερωτήσεις μας:
Δηλώσεις έγιναν από αρμοδίως εμπλεκόμενους κρατικούς και τοπικούς φορείς, χωρίς ωστόσο να αναλαμβάνει κάποιος την ευθύνη, ενώ οι λατόμοι τα τελευταία χρόνια, κερδοσκοπούν ανεξέλεγκτα, δεχόμενοι απορρίμματα και μπάζα στο χώρο του λατομείου.
Σε επίσκεψη μας στο Μαρκόπουλο, επισκεφθήκαμε τα γραφεία της μη κυβερνητικής οργάνωσης «κράτα με», η οποία έχει ζητήσει να ληφθούν ασφαλιστικά μέτρα με τη μορφή ρύθμισης της υφιστάμενης κατάστασης για λατομικές δραστηριότητες καθώς και γα τη κίνηση φορτηγών, απόρριψης μπαζών και σκουπιδιών.
Η κα Αρβανίτη-Πρεβεζάνου Ευγενία, πρόεδρος της μ.κ.ο. «κράτα με», απάντησε στις ερωτήσεις μας:
Τι ακριβώς είναι το Παγκόσμιο Δίκτυο Αλληλοβοήθειας «κράτα με»;Το κράτα με είναι μη κερδοσκοπική οργάνωση όπου κυρίαρχος στόχος μας είναι η υπεράσπιση δικαιωμάτων και προσωπικότητας των παιδιών, εφήβων και νέων, δημιουργώντας ένα δίκτυο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των ατόμων.
Τα μέλη μας πιστεύουν ότι, αντί να φωνάζουν για ελλείψεις που υπάρχουν ή για όσα θα έπρεπε να υλοποιηθούν και δεν γίνονται, είναι προτιμότερο να δραστηριοποιηθούν μέσα από συνεργασίες αλλά και παρεμβάσεις ώστε να πιέσουν προς κάθε κατεύθυνση στοχεύοντας στη βελτίωση ποιότητας των συνθηκών ζωής όλων ειδικά της νεολαίας, σε θέματα Παιδείας, Υγείας και προπάντων, προστασίας Περιβάλλοντος.
Γιατί η μ.κ.ο. «κράτα με» κατέθεσε ασφαλιστικά μέτρα, κατά των δύο λατομικών επιχειρήσεων του Μαρκοπούλου;
Οι άξονες που κινείται η μ.κ.ο. «κράτα με» είναι ότι πρέπει να σκεφτόμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά απαραίτητο είναι να δρούμε τοπικά. Η έδρα μας βρίσκεται στο Μαρκόπουλο, οπότε αυτό σημαίνει ότι με παρεμβάσεις μας καταρχήν σε τοπικό επίπεδο, θα προσπαθούμε να βελτιώσουμε τη ποιότητα ζωής των παιδιών και τη δική μας. Παράλληλα με δραστηριοποιούμεθα σε πολιτιστικά θέματα και σε κοινωνικά ζητήματα, παρέχοντας δωρεάν κοινωνικές υπηρεσίες, κάθε Δευτέρα, με συνεργαζόμενη κοινωνική λειτουργό.
Διαπιστώσαμε λοιπόν, ότι η «προσφορά» των δύο λατομείων Μαρκοπούλου στην Αττική, τα τελευταία 43 χρόνια είναι ένα φαγωμένο βουνό, ανεξέλεγκτη χωματερή, σύννεφα σκόνης, κακή ποιότητα ζωής, καταστροφή περιβάλλοντος και παράνομες δραστηριότητες από τις δύο λατομικές επιχειρήσεις
Στο πρόσφατο παρελθόν, ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, δήλωνε ότι τα συγκεκριμένα λατομεία θα κλείσουν, επιβεβαιώνοντας και τη πολιτική βούληση της κυβέρνησής του. Εσείς τι πιστεύετε ότι φταίει και δεν έχει γίνει;
Τα «παράνομα νταμάρια» όπως χαρακτηριστικά τα αποκάλεσε ο κος πρωθυπουργός, λειτουργούν διότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό θεσμικό λειτουργίας, πλαίσιο ελέγχου καθώς και διαχωρισμός αρμοδιοτήτων στους κρατικούς φορείς. Παραδείγματος χάριν, το Υπουργείο Ανάπτυξης αποποιείται αρμοδιότητα αδειοδότησης των λατομείων παραπέμποντας στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Ταυτόχρονα όμως, ως αρμόδιο γνωμοδοτικό όργανο μπορεί να επιβάλει πρόστιμα σε επιχειρήσεις για παράνομη λατόμευση και εκμετάλλευση λατομικών προϊόντων.
Χρόνια έχουν μάθει να κινούνται μεταξύ παρανομίας και «γκρίζας νομιμότητας» αλλά πλέον δεν έχουν καμία μα καμία άδεια για οποιαδήποτε εργασία στη περιοχή. Οι όποιες άδειες υπήρχαν, έχουν ανακληθεί ακόμα και αυτές που αφορούν τη λειτουργία των σπαστήρων ενώ από το Υπουργείο Ανάπτυξης, έχουν καταλογιστεί πρόστιμα εκατομμυρίων για παράνομη εκμετάλλευση.
Διαβάσαμε στα επιχειρήματα ανάκλησης κατά των ασφαλιστικών μέτρων που καταθέσατε, ότι ζημιές και κίνδυνοι στο περιβάλλον και τους κατοίκους, δεν αγγίζουν και δεν αφορούν τις δραστηριότητες των λατομείων. Εσείς, γιατί θεωρείτε ότι διαπράττεται ένα περιβαλλοντικό έγκλημα διαρκείας;
Οι επιχειρήσεις «Λατομεία Μαρκοπούλου ABEE» και «Αφοί K. Σταύρου Λατομεία - Έτοιμο Mπετόν A.E.» είναι τα δύο μεγαλύτερα λατομεία της χώρας και καταλαμβάνουν περισσότερα από 1.500 στρέμματα δημόσιας και ιδιωτικής έκτασης. Στο Αυτόνομο Kρατίδιο των λατόμων, όπως το έχουν αποκαλέσει έχουν ήδη επιβληθεί πρόστιμα εκατομμυρίων, από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Οι λόγοι είναι συγκεκριμένοι:
1ον. H ευρύτερη περιοχή του όρους Mερέντα, όπου βρίσκονται τα δύο λατομεία, θεωρείται αρχαιολογικός χώρος, εντός του οποίου υπάρχει το σπήλαιο Xώνι Λιάγκι, από το 4500π.Χ. της Nεώτερης Nεολιθικής Eποχής, ένα αρχαίο φρούριο στο λόφο Kαστρί, ενώ ο Δήμος του Mυρρινούντος είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαίους δήμους της Aττικής, από τον οποίο έχουν διασωθεί σημαντικά μνημεία.
2ον. Η λατόμευση γίνεται σε δασικές εκτάσεις του όρους Mερέντα, παραβιάζοντας το Π.Δ. «περί προστασίας των ορεινών όγκων της Λαυρεωτικής». Έτσι, η παράνομη λειτουργία των λατομείων διενεργείται εντός της αναδασωτέας δημόσιας δασικής έκτασης. Πρέπει να έχετε υπόψη σας, ότι το Δασαρχείο δεν εξέδωσε ποτέ έγκριση για εξόρυξη αλλά ούτε και για αποκατάσταση του χώρου των λατομείων, όπου σύμφωνα με τη μελέτη των λατόμων, πρέπει να γίνεται με ταυτόχρονη εξόρυξη.
3ον. Μετρήσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην περιοχή από το Αστεροσκοπείο και το ΠΑΚΟΕ δείχνουν πολύ ανησυχητικά αποτελέσματα όσο αφορούν την ατμοσφαιρική μόλυνση με μικροσωματίδια και άλλους ρύπους, όπου έχουν ξεπεραστεί προ πολλού οι ανώτεροι επιτρεπτοί δείκτες.
4ον. Εκατοντάδες φορτηγά, όλα αυτά τα χρόνια με το πρόσχημα της ανάπλασης εναποθέτουν καθημερινά, στην δημιουργηθείσα παράνομη χωματερή, όχι μόνο μπάζα αλλά και σκουπίδια κάθε λογής, χωρίς να τηρείται ο παραμικρός περιβαλλοντικός κανόνας ασφαλείας. Επίσης, να σας θυμίσω ότι πέρυσι κάηκαν δεκάδες στρέμματα και κινδύνεψε να καεί το δάσος του Κουβαρά.
Γνωρίζουμε ότι συνεργάζεστε με τη Πυροσβεστική Υπηρεσία Μαρκοπούλου. Τι είδους ενημέρωση είχατε για τη φωτιά στο λατομείο;
Με τον κο Βλάχο, διοικητή της Π.Υ. Μαρκοπούλου, έχουμε ήδη από πέρυσι μια καλή συνεργασία, τόσο με τους εκπαιδευμένους εθελοντές πυροσβέστες της Μεσογειακής Ομάδας Δράσης, όσο και με βοηθητικούς εθελοντές, εξαιτίας πολυήμερης φωτιάς που ξεκίνησε πάλι από τα σκουπίδια των λατομείων. Χτες δε, μας εξέφρασε την ανησυχία, ότι αν φύσαγε περισσότερο κινδυνεύαμε από πυρκαγιά μεγαλυτέρων διαστάσεων της περυσινής, όπου κάηκαν δεκάδες στρέμματα στο βουνό της Μερέντας.
Τέλος, μας επεσήμανε ότι ο κίνδυνος για μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα θα είναι άμεσος, αν προσπαθήσει να γίνει κατάσβεση με νερό, λόγω τοξικότητας των σκουπιδιών.
Πως γέμισε πάλι ο χώρος των λατομείων με σκουπίδια αφού πέρυσι είχανε καεί;
Είναι απορίας άξιο, ότι οι παράνομοι λατόμοι, εμμένουν ότι δεν εναποτίθενται σκουπίδια στους χώρους τους και όμως εξαιτίας τους καίγονται στρέμματα. Ο δήμαρχος Μαρκόπουλου, κος Μαγουλάς, απορεί, πως είναι δυνατόν να υπάρχουν σκουπίδια και πως μεταφέρονται μέσα στο λατομικό χώρο, εφόσον το λατομείο αστυνομεύεται σε 24ωρη βάση;
Εμείς ρωτήσαμε το Διοικητή του Α.Τ Μαρκοπούλου, κο Μπανιά, πως γίνεται να περνούν σκουπίδια παρά τη συνεχή αστυνόμευση των λατομείων και μας διευκρίνισε ότι δεν είναι στην αρμοδιότητα της αστυνομίας να διαπιστώνει, τι εισέρχεται ή εξέρχεται από τους χώρους τους. Για το λόγο αυτό ζητήθηκε από τη Νομαρχία, ειδικός εμπειρογνώμονας, ο οποίος με τη συμβολή της αστυνομίας θα διενεργεί ελέγχους στα διερχόμενα, από τους χώρους των λατομείων, φορτηγά.
Ωστόσο όπως βλέπετε και στην αίτηση ανάκλησης των λατομείων για τα ασφαλιστικά μέτρα που κάναμε, υπονοείται ότι τα κίνητρα μας είναι περίεργα, εφόσον ουδεμία παράβαση δεν έχει διαπιστωθεί και βρίσκονται σε ομηρία από τους αντιπάλους τους.
Εμείς τι να πούμε; Η φωτιά από τα σκουπίδια που καίγονται από τη παράνομη χωματερή, πέντε μέρες τώρα, τη φανταζόμαστε;
Μήπως υπάρχει μια υπερβολή στις αντιδράσεις σας και στις αντιδράσεις των κατοίκων, όσο αφορά τη λειτουργία των λατομείων;
Το περιβαλλοντολογικό έγκλημα διαρκείας, το οποίο διενεργείται με συνεχείς παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και σοβαρές, μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στο τοπίο και στο περιβάλλον, εμείς το καταδικάζουμε και θα επιδιώξουμε να σταματήσει.
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις θεωρούν τις αποφάσεις του ΣτΕ για αναστολή εργασιών, τη δέσμευση και εκποίηση λατομικών προϊόντων του Γεν. Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, τα πρόστιμα του Υπουργείου Ανάπτυξης και της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής, τις προσφυγές του Δήμου Μαρκοπούλου, του Εξωραϊστικού συλλόγου Μερέντα, τη δική μας, καθώς και τις καθημερινές διαμαρτυρίες των κατοίκων, ως ένα οργανωμένο σχέδιο ύποπτων κέντρων, τα οποία οργανώνουν τη καταστροφή των παράνομων λατόμων, με συμπαραστάτη το τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ , υπόπτως κινούμενα άτομα και αλλοδαπούς!
Οι πραγματικά όμηροι είναι οι κάτοικοι δίπλα στα λατομεία και ιδιαίτερα του νόμιμου οικισμού της Μερέντας αφού σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο μπορούν να κατοικούν έως 200 μέτρα από τα, παράνομα λειτουργούντα, λατομεία. Δεν είναι λίγες οι καταγγελίες όπου είτε με απειλές, είτε με έλλειψη νερού, είτε με συνεχείς καταγγελίες στη πολεοδομία και τρομοκρατικές πρακτικές οι κάτοικοι, αισθάνονται δέσμιοι και υπό ομηρία.
Ωστόσο, το «Αυτόνομο Kρατίδιο των λατόμων» μπορεί να θεωρεί τη διεκδίκηση μας, για ποιοτική περιβαλλοντική διαβίωση των κατοίκων στη περιοχής ως κατάσταση «επιτηδευμένη, από έχοντες ιδιοτελή συμφέροντα , τα οποία πλήττουν όχι μόνο την εταιρεία και τους εργαζόμενους αλλά κυρίως την Εθνική Οικονομία της Χώρας».
Επειδή στις μέρες μας, η Εθνική Οικονομία της χώρας μας, περνά κρίση, εσείς δεν ανησυχείτε που θα μείνουν άνεργοι τόσοι εργαζόμενοι;
Μας επισύναψαν τη κατηγορία ότι θα μείνουν «άνεργοι εβδομήντα (70) και πλέον οικογένειες». Καταρχήν δεν έχουμε τον ακριβή αριθμό απασχολουμένων μέσα στα δύο λατομεία όσο και αν έχουμε επιδιώξει να τον μάθουμε. Μην ξεχνάτε ότι δεν επιτρέπονται λατομικές εργασίες. Μιλάμε λοιπόν για περιβαλλοντική αποκατάσταση. Ωστόσο, θεωρούμε ότι η πραγματική αποκατάσταση του περιβάλλοντος των λατομείων για να υλοποιηθεί όχι μόνο θα απορροφήσει εργαζόμενους που ήδη εργάζονται στο συγκεκριμένο χώρο αλλά θα είναι και για αρκετά χρόνια.
Θεωρείτε λοιπόν ότι η αποκατάσταση μπορεί να γίνει από τις δύο λατομικές εταιρείες;
Λογικά, οι λατομικές επιχειρήσεις κάνουν λατόμευση και όχι αποκατάσταση. Η αποκατάσταση σε συνδυασμό με την εξόρυξη ήταν το κλειδί ώστε να συνεχίσουν να αδειοδοτούν τις δραστηριότητες τους. Συνεπώς, την όποια αποκατάσταση θα πρέπει να την αναλάβουν ανάδοχες εταιρείες μέσω διενέργειας διεθνούς διαγωνισμού. Αν διαθέτουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις γιατί να μη συμμετάσχουν και αυτές;
Επιπλέον η όποια αποκατάσταση, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με ευθύνη και έλεγχο αρμόδιου φορέα απαραίτητα συμπεριλαμβανομένων και των τοπικών αρχών, πάνω σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα με ανάλογες ποινικές ρήτρες για τυχόν παραβλέψεις, παρατυπίες και καθυστερήσεις.
Συνεπώς το «κράτα με» θα συνεχίσει να ασχολείται με τα λατομεία Μαρκοπούλου;
Βγαίνοντας κοίταξε προς το βουνό της Μερέντας. Φαντάσου πόσο διαφορετικό θα ήταν αν αντί για το κατεστραμμένο τοπίο που βλέπουμε, υπήρχε στη θέση του ένας, λειτουργικά διαμορφωμένος, καταπράσινος πνεύμονας οξυγόνου;
Ναι, ένας από τους στόχους μας, είναι να πιέσουμε και δεν θα σταματήσουμε ώσπου να υπάρξει οριστική παύση εξόρυξης λατομικών προιόντων και άμεση ανάπλαση του χώρου χωρίς σκουπίδια.
«…τη ζημιά στο φρούριο Μερέντας, το Μεσαιωνικό Πύργο Μαρκοπούλου, το οικείο φαράγγι, τους κραδασμούς και τους επαπειλούμενους κινδύνους σε ανθρώπους , ζώα, σπίτια, περιουσίες, δενδροκαλλιέργειες και αυτοκίνητα, ….αυτά δεν μας αγγίζουν, δεν αφορούν εμάς και τις δραστηριότητες της εταιρείας μας….»
Απόσπασματα από την αίτηση ανάκλησης προσωρινής διαταγής της «ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Α.Β.Ε.Τ.Ε» κατά της μ.κ.ο. «κράτα με»