Στην Ελλάδα αυτή την περίοδο ζούμε την διαδικασία της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης στο πλαίσιο «Καλλικράτης» που εισάγει για πρώτη φορά θεσμούς κοινών δράσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τις ΜΚΟ για τον εθελοντισμό και το περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργούνται ευνοϊκές προϋποθέσεις για να δοκιμαστούν στην πράξη κοινές δράσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ΜΚΟ για τις αποκαλούμενες κοινωνικές συμπράξεις σε τοπικό επίπεδο για την συμμετοχική δημοκρατία και την αειφόρο ανάπτυξη.
Ειδικότερα, το σχέδιο αφορά στη “μοντελοποίηση” με εγχειρίδιο και κανονισμούς για την συνεργασία των υπό ίδρυση γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος των Δήμων που προβλέπει το νομοσχέδιο “Καλλικράτης” με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών.
Αφορά την διοργάνωση επικοινωνιακών γεγονότων και την δημιουργία πακέτου καλών πρακτικών για την διαβούλευση σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ΜΚΟ. Επίσης αφορά την πολλαπλασιαστικότητα ενός σχεδίου καλών πρακτικών οριζόντιας συνεργασίας το οποίο έχει εφαρμοστεί με επιτυχία πιλοτικά, σε μικρή κλίμακα κυρίως, σε δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης από τις συμμετέχουσες στο πρόγραμμα οργανώσεις σε συνεργασία με φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, το σχέδιο αποσκοπεί στην εξέλιξη ενός ολοκληρωμένου “μοντέλου
περιβαλλοντικών εκθέσεων” και συμμετοχής των ενεργών πολιτών σε δράσεις για τις
πράσινες πόλεις.
Στο πλαίσιο αυτό το άτυπο «Δίκτυο Σύμπραξης ΜΚΟ» που συγκροτείται από 120
οργανώσεις έχει ξεκινήσει διαβούλευση και συνεργασία για την συμμετοχή των ΜΚΟ στα γραφεία περιβάλλοντος και εθελοντισμού που οφείλει να ιδρύσει κάθε Δήμος, σύμφωνα με το πρόγραμμα της διοικητικής μεταρρύθμισης του σχεδίου “Καλλικράτης”. Η συνεργασία αυτή αποβλέπει:
• Στην συγκρότηση κοινών επιτροπών σε κάθε Δήμο με τις ΜΚΟ
• Στην διαβούλευση και τον δημοκρατικό προγραμματισμό δράσεων για τον
εθελοντισμό και το περιβάλλον.
• Στην προώθηση σε τοπικό επίπεδο των συμμετοχικών διαδικασιών και του
εθελοντισμού για τον προσανατολισμό της τοπικής κοινωνίας στις πράσινες
πολιτικές, την πράσινη επιχειρηματικότητα και την κοινωνική οικονομία.
Το σχέδιο εξασφαλίζει την οργανωμένη μελέτη και παρουσίαση σύγχρονων θεματικών για τον εθελοντισμό, το αστικό περιβάλλον, τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στη διαβούλευση και στη δια βίου μάθηση με συγκεκριμένα μετρήσιμα αποτελέσματα παρεμβάσεων.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το σχέδιο έχει γίνει θερμής υποδοχής από αρκετούς Δήμους στην Ελλάδα και για το σκοπό αυτό, έχουν ήδη υπογραφεί 17 μνημόνια συνεργασίας με Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών με στόχο την καθιέρωση της συμμετοχικής Δημοκρατίας σε τοπικό επίπεδο σε θέματα περιβάλλοντος και εθελοντισμού. Επιπλέον έχει γίνει συνείδηση ότι πέρα από τις νομοθετικές ρυθμίσεις χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο συνεργασίας τόσο σε κεντρικό επίπεδο με την ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) όσο και σε τοπικό επίπεδο με τους Δήμους για την συγκρότηση του απαραίτητου κοινωνικού κεφαλαίου για να λειτουργήσει η προσδοκία της Συμμετοχικής Δημοκρατίας στην πράξη.
Έτσι, σε κεντρικό επίπεδο προτείνεται ένα γραφείο διασύνδεσης της ΚΕΔΚΕ με τις ΜΚΟ για τον συντονισμό της διαβούλευσης την πληροφόρηση για θέματα περιβάλλοντος, πράσινης και κοινωνικής επιχειρηματικότητας, αλλά και συντονισμό δράσεων σε τοπικό επίπεδο προτείνεται μια μικτή επιτροπή συμπράξεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εθελοντικών ομάδων που θα συντονίζεται από το γραφείο περιβάλλοντος και εθελοντισμού των Δήμων.
Μεταξύ άλλων θα λειτουργήσει σχετικό Internet Portal για τη διαρκή πληροφόρηση των γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος και των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών.
Πρόκειται για ένα αειφόρο σχέδιο δράσης, το οποίο αφενός εξυπηρετεί τους
περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και αναπτυξιακούς στόχους των φορέων της Τοπικής
Αυτοδιοίκησης, αφετέρου ικανοποιεί τους στόχους της επικοινωνιακής στρατηγικής τους.
Ένα από τα βασικά προβλήματα που έχουν να αντιμετωπιστούν είναι το κλίμα της αμοιβαίας καχυποψίας που υπάρχει μεταξύ Δήμων και ορισμένων ακτιβιστικων ΜΚΟ που έχουν ενοχλήσει τους Δήμους στο παρελθόν εξαιτίας των καταγγελιών που έχουν γίνει για περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα. Για να περάσουμε από το κλίμα καχυποψίας στη αμοιβαία εμπιστοσύνη χρειάζονται κοινές δράσεις, μεταξύ φορέων της ΤΑ και ΜΚΟ, όπως είναι τα διαδραστικά επικοινωνιακά τοπικά συνέδρια και γεγονότα (π.χ. εκθέσεις περιβάλλοντος). Επίσης θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τα μητρώα και την πιστοποίηση των ΜΚΟ από την πολιτεία που είναι σε εκκρεμότητα και σε αυτό είναι η σημαντική η οργάνωση του γραφείου διασύνδεσης της ΚΕΔΚΕ.
Τέλος το πρόγραμμα έχει να αντιμετωπίσει την αδράνεια που παρατηρείται όταν γίνεται μια νομοθετική μεταρρύθμιση στο πεδίο εφαρμογής μέχρι να κινητοποιηθούν οι εμπλεκόμενοι φορείς ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των ενεργών πολιτών για την εφαρμογή στην πράξη των νομοθετικών ρυθμίσεων.
περιγραφή των ομάδων-στόχων και των τελικών δικαιούχων.
Τα κοινωνικά δίκτυα και οι ΜΚΟ που θα συμμετέχουν τόσο στην ΚΕΔΚΕ σε περιφερειακό επίπεδο όσο και οι ΜΚΟ οι οποίες θα συμμετέχουν στις Τοπικές «Συμπράξεις» με τους Δήμους, είναι οι βασικοί συντελεστές του έργου. Ειδικότερα ομάδες στόχος και δικαιούχοι θα είναι:
Τα Δημοτικά συμβούλια τα οποία θα επικυρώσουν τα μνημόνια συνεργασίας και τους
κανονισμούς λειτουργίας των γραφείων εθελοντισμού των Δήμων.
Οι κοινές επιτροπές Δήμων και ΜΚΟ που θα δημιουργηθούν σε κάθε Δήμο που θα
προωθήσουν τελικά το συγκεκριμένο μοντέλο λειτουργίας των γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος.
Οι συμμετέχοντες στα πακέτα διαβούλευσης, συνέδριο, ημερίδες και σεμινάρια, τα στελέχη ΜΚΟ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η συνάφεια της πρότασης με τις ανάγκες και τις δυνατότητες όλων όσων εμπλέκονται στο έργο σε σχέση με το πρόβλημα / τα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από τη δράση.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν ανάγκη να αξιοποιήσουν την οριζόντια συνεργασία προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πρόκληση να συμμετάσχουν επί της ουσίας στην συμμετοχική δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο για τον εθελοντισμό και το περιβάλλον για να αντιμετωπίσουν τοπικά προβλήματα. Γιατί στο επίπεδο του εθελοντισμού και του περιβάλλοντος διαμορφώνεται με το σχέδιο το προαπαιτούμενο της κοινωνικής συναίνεσης, δημιουργώντας έτσι και τις προϋποθέσεις για την λειτουργία της συμμετοχικής Δημοκρατίας.
Η συνάφεια συνιστάται στην ανάγκη της ΤΑ να εξασφαλίσει την συμμετοχή των ΜΚΟ σε προγράμματα δράσης που αφορούν την εθελοντική προσφορά. Συνιστάται επίσης, με την δυνατότητα συγκρότησης κοινωνικού κεφαλαίου σε τοπικό επίπεδο και δικτύωσης για την διάχυση της περιβαλλοντικής πληροφορίας και της συμμετοχής εθελοντών.
Η τοπική κοινωνία και Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ελάχιστα πληροφορημένη για τα οφέλη των εναλλακτικών επιλογών που υπάρχουν για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη στο πλαίσιο της πράσινης και κοινωνικής οικονομίας.
Το προτεινόμενο έργο έχει συνάφεια με τις περιοχές παρεμβάσεις καθώς δίνει έμφαση στην συνεργασία των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών σε διακρατικό επίπεδο και την συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση για την προώθηση και υλοποίηση ευκαιριών που υπάρχουν για την πράσινη και πολιτιστική επιχειρηματικότητα ως εναλλακτική βιώσιμη λύση για την αντιμετώπιση οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων. Επίσης δημιουργούνται οι συνθήκες για ένα διαρκή διάλογο και για την αμοιβαία πολιτιστική αναγνώριση μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Η συνάφεια της πρότασης σχετικά με τις προτεραιότητες της πρότασης τεκμηριώνεται επίσης από το γεγονός, ότι αυτή εστιάζει στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης σε αστικές περιοχές και στην πράσινη ανάπτυξη. Βασικός στόχος είναι η αειφορία του περιβάλλοντος, με κύριο μήνυμα την “πράσινη ανάπτυξη για όλους” και την παράλληλη αντιμετώπιση της φτώχειας, αλλά και η ενεργοποίηση επαγγελμάτων πράσινης επιχειρηματικότητας σε υποβαθμισμένες συνοικίες.
Σε ότι αφορά την αναπτυξιακή πολιτική, προσφέρει ένα μοντέλο “καλών πρακτικών” το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί από όλους τους Δήμους, που θέλουν να εντάξουν τις τοπικές κοινωνίες στη διαδικασία της “πράσινης ανάπτυξης για όλους”.
αναμενόμενα αποτελέσματα
Ο γενικός στόχος του έργου είναι να προωθήσει την οριζόντια θεσμική συνεργασία των ΜΚΟ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα κοινωνικά δίκτυα με συμμετοχικές διαδικασίες για τον εθελοντισμό και το περιβάλλον. Ειδικότερα, το προτεινόμενο έργο επιδιώκει με τις δράσεις:
1. Να προσφέρει τη δυνατότητα και τα εργαλεία (θεσμικό πλαίσιο συνεργασίας και
τεχνογνωσία) σε Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών να συμμετέχουν ενεργά για τον
κοινό προγραμματισμό με την Τοπική Αυτοδιοίκηση για το αστικό περιβάλλον και
αναπτυξιακά ζητήματα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
2. Να συμβάλλει στην καθιέρωση της Συμμετοχικής Δημοκρατίας στην διαβούλευση
συνδυάζοντας την πράσινη ανάπτυξη με την κοινωνική οικονομία.
3. Τη μοντελοποίηση καλών πρακτικών για το περιβάλλον και τη δημιουργία εγχειριδίου για αυτό το σκοπό με διαδραστικά επικοινωνιακά γεγονότα.
4. Τη δημιουργία κέντρου διασύνδεσης της ΚΕΔΚΕ με τις ΜΚΟ.
5. Τη δημιουργία κέντρου εθελοντισμού και περιβάλλοντος σε κάθε Δήμο.
6. Τη λειτουργία Internet Portal για την παρουσίαση των καλών πρακτικών στην
εφαρμογή περιβαλλοντικών πολιτικών στο αστικό περιβάλλον και την αειφόρο
ανάπτυξη.
Τα αποτελέσματα των δράσεων θα είναι:
(α) Η δημιουργία και η παρουσίαση ενός λειτουργικού προτύπου θεσμικής οριζόντιας
συνεργασίας μεταξύ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών.
(β) Η κατάθεση τελικών προτάσεων - σχεδίων δράσης όπου θα ετοιμαστούν ένα εγχειρίδιο εφαρμογής ένας κανονισμός λειτουργίας και ετοιμασία μνημονίων συνεργασίας για την λειτουργία των γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος, τα οποία θα υποβληθούν προς εφαρμογή από το δήμο Αγίας Παρασκευής σε συνεργασία με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών.
(γ) Η διάδοση τεχνογνωσίας για την πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική οικονομία μέσω του Internet Portal, των δημοσιεύσεων και των εκδηλώσεων.
(δ) Η εκπαίδευση των στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών στις θεματικές του περιβάλλοντος, εθελοντισμού, κοινωνικής οικονομίας, στην διαχείριση έργων και στη μεθοδολογία των συμπράξεων.
(ε) Η μεταφορά τεχνογνωσίας για την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη, η κινητοποίηση του κοινωνικού κεφαλαίου, η βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και η αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης και του συστήματος υγείας.
Οι προτεινόμενες δράσεις
Οι προτεινόμενες δράσεις του έργου ομαδοποιούνται σε 5 Πακέτα Εργασίας με τα αντίστοιχα παραδοτέα. Συνοπτικά τα πακέτα εργασίας είναι:
Α. Δημιουργία μοντέλου λειτουργίας και μνημονίων συνεργασίας των γραφείων
εθελοντισμού και περιβάλλοντος των Δήμων.
Β. Πακέτο διαβούλευσης με συνέδριο και ημερίδες σε τοπικό επίπεδο και ανοιχτή διαβούλευση στο διαδίκτυο.
Γ. Διοργάνωση σεμιναρίων και ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών εκπαίδευσης
Αναλυτικά οι ενέργειες για κάθε πακέτο εργασίας έχει ως εξής:
Α. Δημιουργία μοντέλου λειτουργίας και μνημονίων συνεργασίας των γραφείων
εθελοντισμού και περιβάλλοντος των Δήμων.
Οι ενέργειες και τα παραδοτέα του πακέτου εργασίας θα είναι:
(α) Η δημιουργία ενός μοντέλου περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών δράσεων σε επίπεδο Δήμου με τη συμβολή των εθελοντικών οργανώσεων για συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε κάθε θεματική, όπως για την εξοικονόμηση ενέργειας, τα βιοκλιματικά κτίρια, την ανακύκλωση, το αστικό πράσινο, τις πράσινες στέγες, την πράσινη αυτοκίνηση και γενικότερα την αειφορία.
(β) Η ετοιμασία εγχειριδίου λειτουργίας και κανονισμού των γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος των Δήμων.
(γ) Η έκδοση έκθεσης συμπερασμάτων και των αποτελεσμάτων από τις παραπάνω ενέργειες και ανατροφοδότηση όλων των εμπλεκομένων σε αυτή την διαδικασία και των ομάδων στόχων,
(δ) Τη δημιουργία κέντρου διασύνδεσης της ΚΕΔΚΕ με τις ΜΚΟ.
(ε) Τη δημιουργία γραφείου περιβάλλοντος και εθελοντισμού στον Δήμο Αγίας Παρασκευής.
Β. Πακέτο διαβούλευσης με συνέδριο και ημερίδες σε τοπικό επίπεδο και ανοιχτή
διαβούλευση στο διαδίκτυο.
Οι ενέργειες και τα παραδοτέα του πακέτου εργασίας θα είναι:
(α) Η διοργάνωση συνέδριο για την παρουσίαση του προγράμματος και των αποτελεσμάτων και έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου.
(β) Η διοργάνωση εκθέσεων περιβάλλοντος και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών πράσινης και κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
(γ) Η διοργάνωση ημερίδων για την παρουσίαση του προγράμματος και των
αποτελεσμάτων.
(δ) Η διοργάνωση ανοιχτών διαβουλεύσεων με διαδικασίες συμμετοχικής δημοκρατίας για τις καλές πρακτικές και την εφαρμογή πολιτικών για το περιβάλλον, τον εθελοντισμό και την αειφορο ανάπτυξη.
Γ. Διοργάνωση σεμιναρίων και ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών εκπαίδευσης
Οι ενέργειες και τα παραδοτέα της δράσης θα είναι:
(α) Η προετοιμασία του εκπαιδευτικού υλικού για τους εκπαιδευτές και τους καταρτιζόμενους για την πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική οικονομία, τον εθελοντισμό, την διαχείριση έργων και την μεθοδολογία των συμπράξεων.
(β) Η διεξαγωγή σεμιναρίων με τη συμμετοχή στελεχών από τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
(γ) Η ανάπτυξη υπηρεσιών ηλεκτρονικής εκπαίδευσης και ετοιμασία εκπαιδευτικού υλικού.
Η αποτελεσματικότητα των ενεργειών προκύπτει από την πρακτικότητα και την εκλαϊκευμένη διάδοση της γνώσης προς τις ομάδες-στόχο διασφαλίζοντας, ότι η χρήση των πόρων του προγράμματος γίνεται αποδοτικά και αποτελεσματικά.
Η αειφορια (βιωσιμότητα – διαρκή αποτελέσματα) της δράσης
Ο κίνδυνος της βιωσιμότητας του έργου σε ότι αφορά τα διαρκή αποτελέσματα είναι:
Το θεσμικό έλλειμμα και η έλλειψη της κουλτούρας συνεργασίας που υπάρχει και πρέπει να
αντιμετωπιστεί μεταξύ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ΜΚΟ. Η στρατηγική για να μετριαστεί ο κίνδυνος θα είναι η αποδοχή ενός κοινά και αποδεκτό πλαίσιο επικοινωνίας μεταξύ των Τ.Α και ΜΚΟ.
Ο κίνδυνος σχετικά με την επίτευξη των προσδοκώμενων ποσοτικοποιημένη
αποτελεσμάτων του έργου. Η στρατηγική για να μετριαστεί ο κίνδυνος θα είναι οι μετρήσιμοι δείκτες και η ρεαλιστικοί στοχοθέτηση.
Ο συστημικός κίνδυνος που αφορά στον κίνδυνο για την συμμετοχή και τη μη αποδοχή ή με αργούς ρυθμούς αποδοχή των καλών πρακτικών, που προτείνονται από το σχέδιο για την πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική οικονομία από τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών
και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς και η αμοιβαία καχυποψία που υπάρχει μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Η στρατηγική για να μετριαστεί ο κίνδυνος θα είναι η ιδιαίτερα καινοτομική προσέγγιση των ομάδων στόχου στην αειφόρο ανάπτυξη συνδυάζοντας δράσεις ενημέρωσης, εκπαίδευσης και επίδειξης.
Η ποιότητα των αποτελεσμάτων η οποία απαιτεί σύνδεση της ολικής ποιότητας των
συμβαλλόμενων μερών για να υπάρξει προστιθέμενη αξία η οποία θα αποτελέσει δυναμικό στοιχείο για την βιωσιμότητα του έργου.
Η αειφορια (βιωσιμότητα) του έργου μετά την ολοκλήρωση του (αναφορά σε
στρατηγικές, παρακολούθηση των δραστηριοτήτων κλπ)
Η διασφάλιση της βιωσιμότητας του σχεδίου θα επιτευχθεί με την δημιουργία θεσμικών εργαλείων συμπράξεων σε τοπικό επίπεδο μεταξύ ΜΚΟ και ΤΑ. Τέτοια εργαλεία είναι:
• Η συγκρότηση των προτεινόμενων επιτροπών στην Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων,
• Η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας τόσο με τον κρατικό οργανισμό εθελοντισμού
'Έργο Πολιτών” όσο και με το δίκτυο Σύμπραξης ΜΚΟ.
Περαιτέρω ανάλογες θεσμικές πράξεις πρέπει να γίνουν και σε τοπικό επίπεδο με την
συγκρότηση κοινών επιτροπών τοπικής αυτοδιοίκησης και ΜΚΟ με:
• Την διατύπωση ετήσιων σχεδίων δράσης
• Με τον πρότυπο κανονισμό λειτουργίας των γραφείων εθελοντισμού και περιβάλλοντος.
• Με εξειδικευμένα μοντέλα παρέμβασης των κοινών επιτροπών συμμετοχής για το αστικό και φυσικό περιβάλλον
• Με την δημιουργία κέντρων περιβαλλοντικής πληροφόρησης
• Μ την δημιουργία εγχειριδίων καλών πρακτικών
• Με την εξασφάλιση ενός μικρού ετήσιου προϋπολογισμού για την λειτουργιά του
γραφείου διασύνδεσης της ΚΕΔΚΕ.
Η σύμπραξη Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών και τοπικής αυτοδιοίκησης είναι σε θέση να εξασφαλίσει για το σχέδιο αυτό διευρυμένη συναίνεση και συμμετοχή, καθώς και τη λειτουργία εξειδικευμένου Internet Portal, που θα προβάλλει το περιεχόμενο της οριζοντίου συνεργασίας. Επίσης, έχει εξασφαλίσει από το Δήμο Αγίας Παρασκευής την υλική υποδομή για τη λειτουργία κέντρου περιβάλλοντος και εθελοντισμού.
Το σημαντικότερο επίσης είναι το ενδιαφέρον, που έχει εκδηλωθεί από την Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ) για να υιοθετήσει το πιλοτικό σχέδιο και να το αξιοποιήσει στο μέλλον.
Βασικές προϋποθέσεις για την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου είναι:
- Τα μνημόνια συνεργασίας που έχει αναπτύξει η Σύμπραξη Μ.Κ.Ο. να υπογραφούν από την ΚΕΔΚΕ, το υπουργείο Περιβάλλοντος, υπουργείο Υγείας, γενική γραμματεία Νέας Γενιάς, υπουργείο Παιδείας, υπουργείο Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης και υπουργείο Πολιτισμού όπως έχει γίνει ήδη στην πράξη από 27 Δήμους σήμερα.
- Τα παραδοτέα του Επιχειρησιακού Σχεδίου θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις καλές πρακτικές που ακολουθούνται από το κράτος, την αγορά και την Ευρωπαϊκή Ένωση (π.χ. καλές πρακτικές της διαχείρισης των εθελοντών, καλές πρακτικές για τις πράσινες πόλεις).
Συνέδριο και περιφερειακές συνδιασκέψεις για το περιβάλλον
Η ανάγκη για την διεξαγωγή Συνέδριου στοχεύει σε μια κορυφαία εκδήλωση συμμετοχής όχι μόνο στο διάλογο αλλά και στον σχεδιασμό και την εμπλοκή όλων των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών σε ένα ενιαίο σχέδιο για το περιβάλλον και τον εθελοντισμό, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αυτονομία έκφρασης της κάθε Μ.Κ.Ο. Στόχος είναι να πραγματοποιηθεί το συνέδριο σε συνεργασία με την ΚΕΔΚΕ το Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Έργο Πολιτών και την Σύμπραξη Μ.Κ.Ο. με θεματικές το Αστικό Περιβάλλον και τον Εθελοντισμό, όπου θα διαμορφωθούν προτάσεις και προγράμματα οριζόντιας συνεργασίας για την υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και την προώθηση της
κοινωνικής και πράσινης οικονομίας.
Στόχος είναι να αναδειχθούν πολιτικές για το αστικό περιβάλλον με την συμμετοχή των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών.
Παραδοτέα θα είναι (α) η έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου, (β) οδηγός για καλές πρακτικές / πολιτικές σε τοπικό επίπεδο που θα εξαχθούν από το συνέδριο και ένα μοντέλο περιβαλλοντικής δράσης που θα συνενώνει δυνάμεις σε ένα κοινό όραμα για το περιβάλλον της χώρας, διότι ζητήματα ο΄πως της κλιματικής αλλαγής δεν αντιμετωπίζονται με αποσπασματικές ενέργειες.
Μέσα από την διαδικασία αυτή τα προσδοκώμενα αποτελέσματα θα είναι η κινητοποίηση των Μ.Κ.Ο. της Τ.Α. και των ενεργών πολιτών, όπου και θα αναδειχτούν τα προβλήματα άμεσης προτεραιότητας σχετικά με το Αστικό Περιβάλλον και την οργάνωση των Εθελοντών. Το συνέδριο
θα καταλήξει σε δράσεις που θα πρέπει να υλοποιήσει η πολιτεία στο πλαίσιο της σύμπραξής Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών με διαμόρφωση καλών πρακτικών.
Επίσης θα διαμορφωθούν προγράμματα και συνέργειες μεταξύ των κοινωνικών εταίρων για την πράσινη ανάπτυξη στις πόλεις, τα οποία θα λειτουργήσουν ως καλή πρακτική. Τέλος θα αναγνωριστούν οι καλές πρακτικές για την οργάνωση των γραφείων περιβάλλοντος και εθελοντισμού των Δήμων.
3. Διοργάνωση εκθέσεων περιβάλλοντος
Με βάση την εμπειρία της διοργάνωσης εκθέσεων περιβάλλοντος των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, και το Έργο Πολιτών όπως έγινε στην πλατεία Συντάγματος το 2008 και στην Πάτρα το 2009, και σε άλλες πόλεις το 2010 με στόχο έως τον Σεπτέμβριο του 2010 να διοργανωθούν 6 εκθέσεις για την προώθηση των καλών
πρακτικών στη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και την ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας για την ενημέρωση της Τ.Α. των Μ.Κ.Ο. και των ενεργών πολιτών.
Οι ενέργειες και τα παραδοτέα της δράσης θα είναι:
(α) Η δημιουργία ενός μοντέλου περιβαλλοντικών δράσεων σε επίπεδο Δήμο με την συμβολή των εθελοντικών οργανώσεων για συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε κάθε θεματική, όπως για την εξοικονόμηση της ενέργειας, τα βιοκλιματικά κτίρια, την ανακύκλωση, το αστικό πράσινο, τις πράσινες στέγες, την πράσινη αυτοκίνηση και γενικότερα την αειφορία.
(β) Η διοργάνωση, με αυτές τις θεματικές, 8 εκθέσεων περιβάλλοντος και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών πράσινης επιχειρηματικότητας.
(γ) Η διοργάνωση ανοιχτής διαβούλευσης συμμετοχικής δημοκρατίας για τα παραπάνω θέματα.
(δ) Η έκδοση των συμπερασμάτων και των αποτελεσμάτων από τις παραπάνω ενέργειες και ανατροφοδότηση όλων των εμπλεκομένων σε αυτή την διαδικασία και των ομάδων στόχων.
(ε) Η ετοιμασία σχεδίου επικοινωνίας για την διάδοση και την αξιοποίηση των
αποτελεσμάτων του έργου.
(ζ) Η δημιουργία βάσης δεδομένων και Internet Portal
(η) Η ετοιμασία εγχειριδίου εφαρμογής για την πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική
οικονομία
4)Προώθηση καλών πρακτικών
Στόχος της δράσης είναι να ετοιμαστούν τέσσερα εγχειρίδια μέσα στο 2010 για τις καλές πρακτικές της οργάνωσης των Μ.Κ.Ο. και της δικτύωσης με την Τ.Α και άλλες Μ.Κ.Ο. Ενέργειες για την υλοποίηση της δράσης θα είναι
(α) η σύνταξη των εγχειριδίων,
(β) η έκδοση
τους και
(γ) η προώθηση.
Παραδοτέα θα είναι
α) εγχειρίδιο για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση,
Θα πρέπει να εκπονηθούν εγχειρίδια για την θεσμική συνεργασία Μ.Κ.Ο. και Τ.Α.
(γ) εγχειρίδιο για την αυτοδιαχείριση ιστοσελίδων και
(δ) εγχειρίδιο για την εκπόνηση σχεδίων δράσης και διαχείρισης έργων,
(ε) εγχειρίδιο για την αυτοοργάνωση Μ.Κ.Ο.
Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα θα είναι οι Μ.Κ.Ο. να αποκτήσουν βασικές γνώσεις γύρω από την οργάνωση της επικοινωνιακής τους στρατηγικής, προβολής και αυτοργάνωσης, καθώς και στις καλές πρακτικές για την κοινωνική σύμπραξη των Μ.Κ.Ο. και ενεργών πολιτών για την συμμετοχική δημοκρατία στη Τ.Α. με σημείο αναφοράς τον εθελοντισμό και το περιβάλλον.
Επίσης προσδοκάτε οι Μ.Κ.Ο. να αναπτύξουν συνέργειες / δικτύωση με άλλες Μ.Κ.Ο. και την Τ.Α. στη διεύρυνση της επικοινωνιακής τους εμβέλειας και στην αποτελεσματικότερη άσκηση επιρροής στο θεματικό τους πεδίο.
Οι ενέργειες και τα παραδοτέα της δράσης θα είναι:
(α) Η προετοιμασία του εκπαιδευτικού υλικού για τους εκπαιδευτές και τους καταρτιζόμενους
για την πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική οικονομία
(β) Διεξαγωγή σεμιναρίων με την συμμετοχή στελεχών από τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Η αποτελεσματικότητα των ενεργειών προκύπτει από την πρακτικότητα και εκλαϊκευμένη διάδοση της γνώσης προς τις ομάδες στόχο διασφαλίζοντας ότι η χρήση των πόρων του προγράμματος γίνεται αποδοτικά και αποτελεσματικά
5) Συντονισμός και συνεργασία μεταξύ Υπουργείων και Οργανισμών (συντονιστικό)
Στόχος της δράσης είναι να διαμορφωθούν θεσμικές οργανωτικές δομές συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων και Οργανισμών με κοινές διαβουλεύσεις, συνέδρια και συντονισμό μεταξύ των φορέων.
Οι ενέργειες για την υλοποίηση της δράσης θα είναι η (α) η διεξαγωγή διαβουλεύσεων για την διαμόρφωση του πρότυπου συνεργασίας και (β) δημιουργία μητρώων στα Υπουργεία
για τις Μ.Κ.Ο. και (γ) η υπογραφή των μνημονίων συνεργασίας. Τα παραδοτέα θα είναι (α) λίστες μητρώων στα Υπουργεία για τις Μ.Κ.Ο. και (β) τα υπογεγραμμένα μνημόνια συνεργασίας.
Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα θα είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχέδιου συνεργασίας των εμπλεκόμενων οργανισμών και δικτύων για την θεσμική ανάπτυξη του χώρου της κοινωνικής οικονομίας και της πράσινης ανάπτυξης .
Ο συντονισμός και προγραμματική συμφωνία για να αξιοποιηθούν με εποικοδομητικό τρόπο τα δίκτυα της κοινωνίας των πολιτών από τους αρμόδιους κρατικούς οργανισμούς και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η προώθηση του μνημονίου συνεργασίας το οποίο έχει υπογραφεί ήδη από αρκετούς Δήμους στο επίπεδο της ΤΕΔΚΝΑ Αττικής και ΚΕΔΚΕ το οποίο θα αποτελέσει οδηγό ανάπτυξης συνεργασιών